Piyano Türleri – Piyano Çeşitleri ve Özellikleri

İlk olarak İtalya’da ortaya çıkan bir müzik âleti olan piyano, üç yüz yıl boyunda dünyanın hemen her yerinde kullanılmış ve sevilmiştir. İçerisinde bulunan teller aracılığıyla ses çıkartan piyano, İtalyan dilinde Pianoforte olarak adlandırılmaktadır. Piyano, tuşlu çalgılar sınıfına ait vurmalı bir enstrümandır. Ağır bir müzik âleti olmasına rağmen, günümüzde dünyanın birçok noktasında kullanılmaktadır.

Teknoloji ve müzik sistemleri genişledikçe, piyanonun yapımı da çeşitlenmiştir. Bu doğrultuda farklı piyano çeşitleri ortaya çıkmıştır. Genel anlamda piyanolar büyüklükleri açısından; dikey piyano ve yatay piyano olarak şeklî anlamda ikiye ayrılırlar. Dikey Piyanolar şu şekilde çeşitlenmektedir: Spinet, Konsol, Stüdyo, Dik. Yatay Piyanolar ise şunlardır; Petite Grand, Baby Grand, Medium Grand, Parlor Grand, Semiconcert Grand, Concert Grand.

Dikey Piyanolar

Spinet Piyano

Yapısı itibarıyla en çok tercih edilen piyano türüdür. Çünkü spinetler, en küçük piyanolardır. Bu bakımdan kullanım alanları geniştir. Hemen her boyuttaki evde kullanımı söz konusudur. Bu piyano çeşitleri genellikle 95 santimetre uzunluğuna ve 140 santimetre genişliğe sâhiplerdir. Boylarının kısa olması hasebiyle, farklı piyano türlerine nazaran daha modifiyesizdir.

Konsol Piyano

Spinetlere görece daha büyük olan konsol piyanolar, 100 ilâ 110 santimetre arasında değişen uzunluklara sâhiplerdir. Bilhassa tasarımcıların kullandıkları konsol piyanolar, çok farklı çeşide bölünmüşlerdir. Tasarımcıların tercih sebepleri de esasen budur.

Stüdyo Piyano

Bu tür piyanolar daha çok okullarda bulunmaktadır. Sanat eğitim merkezleri ve müzik stüdyolarında da kullanılan bu çeşitlerin uzunlukları 114 ilâ 121 santimetre arasında değişmektedir. Son derece münezzeh bir tını oluşturan stüdyo piyanolar, oldukça sağlam yapıları nedeniyle sıklıkla tercih edilmektedir.

Dik Piyano

Uzunluk anlamında 127 santimetre ile 152 santimetre arasında değişen boyutlara sâhip olan dik piyanoların genişliği de 147 santimetredir. Artık pek kullanılmayan dik piyanolara rağbet gitgide azalmaktadır.

Yatay Piyanolar

Petite Grand

Yatay olarak nitelendirilen piyano türlerinin en küçükleri arasında yer almaktadır. Oldukça kuvvetli bir tona sâhip petire grandlar, aynı zamanda kolay taşınabilmeleri açısından da sıklıkla tercih edilmektedir.

Baby Grand

Sıklıkla kullanılan bir piyano çeşidi olan baby grand, diğerlerine nazaran daha uygun fiyatlı ve görsel mânâda da daha hoştur. Bu nedenle oldukça fazla tercih edilmektedir. Aynı zamanda tınısı da kalitelidir.

Medium Grand

Genelde 170 santimetre uzunluğunda olan medium grandlar, diğerlerine oranla daha büyüktür. Sıklıkla tercih edilmemelerinin sebepleri de budur.

Parlor Grand

179 santimetre ile 185 santimetre arasında değişen boylara sâhip parlor grandlar, genellikle oturma odalarında kullanılırlar.

Semiconcert Grand

Bu piyanolar, yatay piyanolar arasındaki büyük kategorisi altında değerlendirilebilirler. 188 santimetre ile 213 santimetre arasında değişen boyları, bu büyüklüğü perçinlemektedir.

Concert Grand.

Diğer tüm piyanolara nazaran daha işlevsel olan concert grandlar, 270 santimetreden daha uzundur. Profesyonel piyanolar olan concert grandlar, genellikle konserlerde kullanılmaktadır. Concert grandlar, en büyük piyanolar arasında yer almaktadır.

Tüm bunların dışında piyanolar işlevsellikleri açısından da sınıflandırmaya dâhil olmuşlardır. Bu bakımdan piyanolar şu şekilde sıralanabilmektedir:

• Duvar Piyanosu: Konsol adıyla da bilinmektedir. Az yer kaplar ve bu nedenle tercih edilir.
• Elektro Piyano: Kolay taşınabilen ve elektronik formlarıyla tümleşik sağlayan bir türdür.
• Prepared Piyano: Müzik âletinin tınısını değiştirmeye yarayan kimi parçaların tellerin arasına yerleştirilmesiyle oluşturulmuş bir türdür.
• Kuyruklu Piyano: Bir yatay piyano çeşididir. Büyüklüğü ve güzelliği ile göz doldurmaktadır.
• Mekanik Piyano: ABD’de icât edilen bir tür olan mekanik piyano, tahta silindir vasıtasıyla dişlileri döndürerek ses çıkartır.
• Pnömatik Piyano: Hava basıncı aracılığıyla çalışan otomatik bir piyano türüdür.